Leven en koers volgens José De Cauwer

De tien geboden van De Cauwer is het perfecte avondje voor wie houdt van koers, levensverhalen en muziek. Ervaringsdeskundige, levend koersgeheugen en vlotte babbelaar José De Cauwer was zelf profrenner in de jaren 1970, en droeg onder meer drie dagen de leiderstrui in de Ronde van Spanje.

Als ploegleider loodste hij zijn voormalige koersmaatje Hennie Kuiper naar overwinningen in de Ronde van Vlaanderen en Parijs-Roubaix. Daarna was er ook nog die Tour de France van 1989 die Greg LeMond won met 8 seconden, en het succes als bondscoach met de wereldtitel van Tom Boonen in 2005.

Theatertournee

Vandaag is De Cauwer cocommentator voor Sporza en vindt hij nog de tijd om met Geert Vandenbon en Rik Vanwalleghem op theatertournee te trekken. Vandenbon werkte vroeger voor de Ronde van Vlaanderen, is alweer bezig met de voorbereiding van zijn KoersKalender 2026 – een jaarlijkse scheurkalender over de koers – en hij is een muzikant die ook wielerliedjes schrijft, zoals op zijn album Quincampoix Vandenbon was samen met wielerjournalist Rik Vanwalleghem een van de stichters van het Centrum Ronde van Vlaanderen in Oudenaarde.

Rik Vanwalleghem: ‘Het Centrum Ronde van Vlaanderen was een initiatief van ons en Bo Decramer en een uitvloeisel van ons eerste boek over de Ronde van Vlaanderen. Dat kwam uit in 1991 en we wonnen er toen een geldprijs van 50.000 Belgische frank mee, die we met onze zotte kop hebben gebruikt als startkapitaal. Het was een periode waarin het wielrennen plots een sociale upgrade kreeg. Mooie salontafelboeken over Merckx of Freddy Maertens bereikten ook notarissen en politici. Dat was niet zo toen ik in de jaren 1980 als journalist begon. En het kwam omdat de sport vol epiek en levensverhalen zit. Ik hou ook van voetbal, maar de wielersport is zonder twijfel het tofste om over te schrijven.’

Geert Vandenbon: ‘We hebben allemaal weleens een goal gemaakt bij het voetbal. Maar weinigen kennen de sensatie om een wielerwedstrijd te winnen. Dat intrigeert en dwingt bewondering af. De rode draad in de verhalen van José is ook: de koers als een metafoor voor het leven. Je moet je best doen, je eigen pad bewandelen, oppassen voor ‘de duivel’, durven te springen als je moment daar is … En al is het gras niet altijd groener aan de andere kant van de heuvel, je moet de heuvel wel eerst beklimmen om dat zeker te weten.’

Dat lijkt alsof ik José De Cauwer hoor spreken.

Vanwalleghem: ‘José heeft enorm veel meegemaakt, hij is een ongelooflijke observator, heeft een ongelooflijk geheugen en kan het ook nog brengen. Want de nederlagen, de pech, de overwinningen en de euforie moet je ook kunnen duiden. Dat kan hij. Het boek en de show zijn een enorm succes en hij blijft maar afkomen met nieuwe anekdotes. Mensen voelen daarbij dat hij authentiek is. Wat ze van hem denken, kan hem ook niet meer schelen. Daarvoor heeft hij te veel meegemaakt.’

Hallo meneer De Cauwer? Nooit gedacht dat er nog koersvrije dagen bestaan waarop wij u te pakken kunnen krijgen!

José De Cauwer: ‘Ach, er zijn er nog hoor. Maar op die dagen heb je dan natuurlijk weer andere dingen te doen. Als de commentaar morgen stopt, dan is het ook zo. Ik heb dat niet nodig. Maar ik doe het wel nog graag. Het is ook belangrijk om een passie te hebben die ervoor zorgt dat je ’s morgens blij uit je bed komt. Ik geef dat ook aan de mensen mee: zorg ervoor dat jij en je kinderen iets hebben dat je graag doet en waarvoor je kan gaan.’

Ziedaar, we zijn al aan het filosoferen over het leven en de koers.

De Cauwer: ‘Dat is inderdaad het opzet van het boek en de avond. Bij mij waren leven en koers altijd verweven, en het ene leert je ook iets over het andere. Het straffe is dat Rik zo goed heeft kunnen opschrijven wat ik bedoel, want ik heb natuurlijk niet alles van A tot Z zo verteld. Ik rakel dingen op en verbind ze met elkaar. Mede daardoor zijn de avonden in de culturele centra ook altijd anders. Er zijn een aantal handvaten die altijd hetzelfde blijven, maar we voegen dingen toe of gaan al eens een keer dieper in op iets anders.’

Koersinzicht, communiceren: waren dat ook als renner al jouw troeven?

De Cauwer : ‘Ik was niet iemand voor de Ronde-klassementen, eventueel wel voor de ritten. Maar ik was er als renner ook altijd al mee bezig om uit te zoeken vanwaar de wind kwam. En dat heeft dan niets met het weer te maken, maar met inzicht en tactiek. Eerst ‘het bordje van de anderen leegeten’ en dat soort zaken. In voetbal gaat het over looplijnen en expected goals, maar wielrennen is echt niet eenvoudiger. Er zijn zo veel omstandigheden die de koers bepalen.’

Dus ga je af en toe ook in de fout?

De Cauwer: ‘Dat is alleen maar menselijk. Zo ben ik geld kwijtgespeeld dat ik zelf in mijn ploeg geïnvesteerd had. Waarom? Omdat er van buitenaf geen geld meer kwam, op een moment waarop we aan het winnen waren. Ik dacht: we gaan toch niet stoppen als we aan het winnen zijn? Dat zijn keuzes die ook verkeerd kunnen uitdraaien. Maar ja, wanneer moet je springen en wanneer niet?’

Dan is het nu hoog tijd om al wat voorspellingen te doen voor het komende wielerseizoen.

De Cauwer: ‘De vraag is wie er eventueel zijn voet in de buurt van de gevestigde namen kan zetten, en dan hebben we het over Pogacar, Vingegaard, Evenepoel, Van der Poel en zet er ook maar Van Aert bij. Als je Paul Magnier de eerste sprint ziet winnen in de Ster van Bessèges, dan zeg je tiens, daarmee moeten we misschien echt rekening gaan houden in het vroege voorjaar en nadien in de massasprints.’

Michaël Bellon
foto: Tine De Wilde
Uit: buurten maart 2025

José De Cauwer, Rik Vanwalleghem & Geert Vandenbon
De 10 geboden van De Cauwer
vrijdag 14 maart - 20.30 uur - GC de Boesdaalhoeve
tickets: 18 euro (basis)