Ronde van Rode: Patrick De Cauwer | Een gemeente in beweging

We vertrekken aan het oude sportcentrum van De Post dat er al vele jaren verlaten bij ligt. Voor Patrick is het een plek vol nostalgie waar hij een groot deel van zijn jeugd heeft doorgebracht.

Eerste liefjes

‘Tussen 1972 en 1985 was dit zowat mijn thuishaven. Niet iedereen kreeg toegang tot de activiteiten in het centrum: je moest bij De Post werken, politieagent zijn of als ambtenaar aan de gemeente werken. Maar je kon er ook naartoe op uitnodiging, dus dat was snel geregeld.
En dan kon je gebruikmaken van de geweldige infrastructuur: een 33 meterzwembad, basketbal- en tennisterreinen, een biljartzaal, bowlingbanen … Een pintje kostte hier toen vijf frank. Tijdens vakantiedagen was het niet uitzonderlijk om hier een dertigtal kinderen aan te
treffen. Het was de periode van onze eerste liefjes, de tijd van de Honda-mobylettes en de brommertjes … Maar rond de eeuwwisseling is deze geweldige infrastructuur dichtgegaan en sindsdien helaas ook dicht gebleven.’

Of er vandaag plannen zijn voor de site? ‘De eigenaar, de Regie der Gebouwen, had in het verleden meerdere plannen, maar daar is nooit iets van gekomen. Er waren altijd bezwaren: de mobiliteit zou voor problemen kunnen zorgen, de buurtbewoners zijn intussen gewend aan de rust en vrezen lawaaihinder … Misschien komt er ooit een soort stadspark, maar ook dat is lang niet zeker.’ Toch gloort er enige hoop aan de einder. ‘Met de nieuwe plannen voor een nationaal park dat het Zoniënwoud met het Hallerbos wil verbinden, kan dit een belangrijke stapsteen zijn in een ketting van groene gebieden. De gemeente zou het kunnen kopen en in beheer geven aan een natuurvereniging bijvoorbeeld, maar zover zijn we nog niet.’

Ravotten op de Hoogveldlaan

De jeugd in Rode vond elkaar vroeger blindelings. In die tijd bestonden er al speelstraten, al heetten ze toen niet zo. Het waren straten waar kinderen elkaar onbezorgd konden ontmoeten om te ravotten. Eentje daarvan was de Hoogveldlaan, waar twee families woonden met dezelfde familienaam: Wauters. ‘De vader van de ene familie Wauters was politieagent. De andere was de vader van Koen en Kris Wauters van Clouseau,
en was schepen in Rode. Met hen trokken we veel op in onze jeugdjaren. Maar intussen zijn ze uiteraard al lang uit de gemeente verhuisd.’

In zijn jeugd was Patrick heel actief in de gemeente. ‘Varken aan het spit’ organiseren op de jaarmarkt, de vrije radio starten, naar filmvoorstellingen gaan: dat was toen allemaal een natuurlijk onderdeel van het Vlaamse sociale weefsel dat intussen niet meer bestaat.
Net zoals elders in de Vlaamse Rand werd Rode de laatste decennia volgebouwd, op plaatsen waar vroeger akkers of weiden lagen. De nieuwe bewoners van die nieuwe wijken komen vaak van buiten de gemeente. En dat brengt ons gesprek en onze wandeling meteen naar een nieuwe locatie: de Boesdaalhoeve.

De fraaie Boesdaalhoeve

Patrick is gemeenteraadslid voor Engagement 1640, de enige Vlaamse lijst van de gemeente. ‘De verfransing van Rode ging hand in hand met de uitbreiding van Brussel en de toename van het aantal verkavelingen. In faciliteiten- en grensgemeenten zoals Kraainem, Wezembeek-Oppem of Linkebeek raakten de Vlamingen in de minderheid. In Rode gebeurde dat in 1988, toen de gemeenteraad voor het eerst een Franstalige meerderheid had van dertien raadsleden, tegenover twaalf voor de Vlaamse partijen. Met de inwijking van Europese ambtenaren, werknemers van de NAVO, mensen uit Ukkel en Waterloo ... stegen de huizenprijzen en weken de Rodenaars uit naar het Pajottenland. De gronden en huizen waren daar toen een pak goedkoper, al is ook dat nu stilaan verleden tijd. Een gevolg was wel dat het Vlaamse sociale weefsel in Rode gaandeweg verdampte, en dat er vandaag geen ankerpunt meer overblijft. De Boesdaalhoeve vervult die rol slechts gedeeltelijk. Een belangrijk deel van het doelpubliek is echter uit de gemeente vertrokken.’

Cultuurcentrum de Meent in Alsemberg neemt vandaag de organisatie van grotere activiteiten op zich. ‘De Boesdaalhoeve zou nog meer een Vlaams ankerpunt kunnen zijn’, vervolgt Patrick. ‘Maar daar zijn extra middelen voor nodig die er niet zijn. Dat is jammer. Het centrum zou ook een verbindende rol kunnen spelen met de Franstaligen en anderstaligen via tentoonstellingen, wandelingen, voorstellingen. En mocht er dan nog een stemmig café bij horen, dan zou die verbinding nog makkelijker kunnen verlopen. Het zou de Vlaamse verankering kunnen versterken.’

Wandelen aan het Waterloos Veld

Een laatste plekje dat Patrick na aan het hart ligt, is het Waterloos Veld. Een grote open plek aan de rand van de Kwadebeekvallei, grenzend aan buurgemeente Waterloo. ‘Daar ga ik heel regelmatig wandelen. Ik hoef maar de deur uit te stappen en via Hof ten Hout ben ik meteen in de mooie natuur, en dus ook het Waterloos Veld, dat wel nog in landbouwgebruik is.’ Of hij soms doorstapt tot in Waterloo? ‘Toch niet. Het is misschien eigenaardig om te zeggen, maar Rodenaars hebben niets met de buurgemeente Waterloo. We zijn veeleer georiënteerd op Halle, dat is voor ons wel eens een uitvalsbasis.’ Tijd voor het afscheid. Patrick is nog steeds actief in het beroepsleven: hij werkt voor drie bedrijven in de koekjes- en chocoladebranche. Hoewel hij het nog altijd graag doet, bouwt hij zijn activiteiten toch stilletjes af met het zicht op de pensioenjaren die eraan komen. Lana, de piepjonge Amerikaanse cockerspaniël van dochterlief die op bezoek is, zal er niet rouwig om zijn. Ze
heeft graag gezelschap. En ze kan het goed vinden met de stand-in, zoveel is duidelijk.

Tekst: Herman Dierickx
Foto: © Tine De Wilde
Uit: buurten juni 2023