‘Zevenbronnen is een hotspot voor onze gevederde vrienden’

Mathieu belandde in juli 2019 in Sint-Genesius-Rode, samen met zijn echtgenote en drie zonen. Het gezin heeft de Franse nationaliteit, maar woonde al langer buiten Frankrijk. ‘In 2014 streken we neer in Ukkel, nadat we veertien jaar in Azië hadden gewoond’, vertelt Mathieu. ‘Onze jongste zoon ging op dat moment nog naar de middelbare school. In Ukkel kon hij studeren aan het Lycée français, dat in alle vestigingen ter wereld dezelfde leerplannen hanteert. Het leek ons toen logisch om ook in Ukkel te gaan wonen.’

‘Maar toen we na enkele jaren huren op zoek gingen naar een koopwoning, begrepen we al snel dat we in de Rand veel meer huis zouden vinden voor hetzelfde geld. Met Sint-Genesius-Rode hadden we meteen een klik. We vonden er de rust van de natuur, maar wonen toch vlak bij de stad. Dat was voor ons het perfecte compromis. Bovendien ben ik voor mijn werk vaak op reis, en ligt Rode precies in het midden tussen de luchthavens van Charleroi en Zaventem. Nog een pluspunt. En ook het feit dat we in de gemeente in het Frans geholpen worden, vinden we handig.’

Liefde voor de natuur

‘Mijn passie voor fotografie is in de eerste plaats eigenlijk een liefde voor de natuur’, legt Mathieu uit. ‘Op mijn buitenlandse reizen nam ik altijd een fototoestel mee. In de loop der jaren kwamen dieren – en dan vooral vogels –alsmaar prominenter in beeld. Ik ben zeker geen professionele fotograaf, maar ik probeer de lat voor mezelf wel steeds hoger te leggen.’

‘Omdat ik op den duur zo veel beeldmateriaal verzamelde, begon ik online fotoboeken te maken van mijn reizen en alle dieren die ik er fotografeerde. Die boeken maakte ik vooral voor mezelf. Maar steeds vaker begonnen mensen uit mijn omgeving me aan te porren om een natuurgids uit te brengen met een selectie van die foto’s. Daar zag ik niet meteen de meerwaarde van in. Er zijn al honderden vogelgidsen op de markt. Als ik een boek zou uitbrengen, dan moest dat anders zijn dan de rest’, vertelt hij.

Lockdown

Alles kwam in een stroomversnelling toen de coronalockdown in maart 2020 het leven deed stilvallen. ‘Plots mochten we amper ons huis nog uit. Ik woonde toen nog niet zo lang in Rode, dus begon ik alle vogels te fotograferen die ik kon waarnemen in mijn achtertuin en op mijn dagelijkse wandelingen in de omgeving. Het was toen prachtig weer, dus ik had het geluk om erg mooie foto’s te kunnen maken. Die beelden deelde ik in de Facebookgroep ‘Les voisins de Rhode’, waar ze altijd op veel bijval konden rekenen. Zo rijpte stilaan het idee om de vogelfoto’s uit Rode te bundelen en er zo een boek voor alle Rodenaren van te maken.’

Omdat Sint-Genesius-Rode een faciliteitengemeente is, vond Mathieu het belangrijk dat elke inwoner het boek zou kunnen lezen en begrijpen. ‘Als buitenstaander had ik al snel begrepen dat het aspect taal erg gevoelig ligt in de gemeente. Daarom is het bewust een tweetalig boek geworden, met als titel Als onze buren vleugels zouden hebben / Si nos voisins avaient des ailes. Zelf spreek ik geen Nederlands, maar gelukkig kon ik rekenen op heel wat Nederlandstalige vrijwilligers voor de vertaling en revisie van de teksten. Ik ben hen erg dankbaar voor de hulp’, zegt hij.

Anekdote

In totaal kon Mathieu 65 verschillende vogelsoorten vastleggen op foto. ‘Dat zijn niet alleen vogels die hier hun leefgebied hebben, maar ook trekvogels die je misschien maar één of twee keer per jaar in Rode ziet. Er zullen ongetwijfeld nog meer soorten rondvliegen in de gemeente, maar het was niet de bedoeling om er een wetenschappelijk naslagwerk van te maken. Wie daarnaar op zoek is, vindt andere gespecialiseerde vogelgidsen op de markt. Ook nachtvogels staan bijvoorbeeld niet in mijn boek’, vertelt hij.

‘De vogels zijn opgedeeld in vier categorieën, afhankelijk van hun leefgebied: aan het water, in velden, bossen of tuinen. Naast de foto heb ik per vogelsoort telkens wat informatie toegevoegd over het gedrag, de leefomgeving en de eetgewoonten van de beestjes. Daarnaast staat bij elke vogel een weetje of anekdote vermeld. Zo vertel ik bij de goudvink bijvoorbeeld over de rol die ze speelt in de Japanse tradities. Of de halsbandparkiet, dat is ook een opvallend verhaal. In de jaren 70 werden in Brussel een 50-tal felgekleurde halsbandparkieten losgelaten in de natuur. Sindsdien is hun opmars in onze contreien niet te stoppen.’

Momentopname

‘Om vogels te gaan spotten in Rode, is Zevenbronnen een interessante locatie’, vertelt Mathieu. ‘Er zijn niet alleen velden en bomen, maar er is ook veel water. Dat maakt de omgeving voor vogels een geliefkoosde plek. Ik denk dat ongeveer een derde van de vogels uit het boek ook in Zevenbronnen te vinden is. Het is een echte hotspot voor onze gevederde vrienden, waar ik als natuurliefhebber graag vertoef.’

‘Ik ben niet zo geduldig, ik hou er niet van om lang op de uitkijk te staan’, lacht hij. ‘Mijn beelden zijn dus vaak momentopnames, waarbij het toeval een grote rol speelt. Soms heb je geluk dat je op het juiste moment op de juiste plaats bent, dat is altijd magisch. Mijn favoriete foto uit het boek is er eentje van een groep ooievaars. Die kon ik op beeld vastleggen aan de Sint-Gertrudishoeve, op de grens tussen Rode en Waterloo. Je hebt niet vaak het geluk om zo’n groep trekvogels te zien landen in onze gemeente.’

Aan de foto van de appelvink is ook een leuk verhaal verbonden. ‘Ik had die al twee keer gespot tijdens mijn wandelingen in Rode, maar was er nog nooit in geslaagd om de vogel op beeld vast te leggen. Toen mijn boek zo goed als klaar was, lukte het plots wel. Op een mooie dag zat hij heel ostentatief in mijn tuin te poseren. Alsof hij begreep dat het zijn laatste kans was om toch een plek in mijn vogelgids te bemachtigen. En het is hem gelukt’, lacht Mathieu.

Heidi Wauters
uit: Buurten oktober 2023

Wil je graag een exemplaar van de vogelgids Als onze buren vleugels zouden hebben?
Stuur een mailtje naar oiseaux.rhode@gmail.com. We wensen je veel lees- en wandelplezier.