Clara geeft ons een kijkje achter de schermen van Mijn vlek. ‘Het is het verhaal van een vrouw, Rita, die alleen in haar appartement woont. Op haar verjaardag krijgt ze een verrassingsbezoekje … van haar eigen schaduw. Die schaduw wordt in het stuk een apart personage, waardoor Rita met zichzelf geconfronteerd wordt’, vertelt Clara. De dynamiek tussen de schaduw en het personage staat centraal.

De inspiratie voor dit concept kwam uit een onverwachte hoek. ‘Ik doe al sinds 2008 theaterateliers met autistische kinderen en tijdens een van die ateliers experimenteerden we met schaduwen’, vertelt Clara. ‘Ik had lichten geïnstalleerd, en een groot wit doek, en ik had kinderen aan weerzijden van dat doek gezet. Ze zagen dus schaduwen van andere kindjes, maar dachten dat het hun eigen schaduw was. Toen ik de verwondering en de nieuwsgierigheid in de ogen van de kinderen zag, begon het idee te rijpen om de schaduw een centrale rol te geven in een voorstelling.’ Voor Clara was dit niet alleen een artistieke keuze, maar ook een persoonlijke. De kinderen met autisme, een speciaal publiek met aparte noden, inspireerden haar om deze voorstelling zonder woorden te creëren.

Een succesverhaal

Die voorstelling heeft internationaal succes gekend. ‘’Mijn vlek’ bestaat sinds 2017 en we hebben prijzen gewonnen in Roemenië en Montenegro, maar ook opgetreden in landen als Palestina, China, Chili en Polen’, zegt Clara trots. Ze benadrukt dat de interactie met het publiek, vooral de kinderen, bijzonder waardevol is. ‘Kinderen zijn zo direct. Ze roepen tijdens de voorstelling en proberen het hoofdpersonage Rita te helpen met het vinden van haar schaduw. Ze hebben veel sympathie voor de twee personages en laten dat ook horen.’

Ook na de voorstelling krijgen Clara en Nathalie, Monica of Luigi, die om beurt de rol van schaduw spelen, vaak nog complimentjes van het publiek. ‘Sommige kinderen willen ons van dichterbij komen bekijken en eens goeiedag zeggen. Vaak zeggen ze dat ze het heel mooi vonden. Of ze vragen ons hoe het kan dat de schaduw ineens een eigen leven gaat leiden. Dat vind ik natuurlijk supertof. Soms willen ze zelfs een foto van ons nemen als herinnering. We blijven na de voorstelling ook altijd nog even in de zaal hangen om wat na te kaarten met de kinderen en hun ouders. Ik heb soms het gevoel dat het echt mijn gasten zijn, die ik na een bezoekje hartelijk terug naar de deur begeleid.’

Zit er ook een boodschap achter de voorstelling? ‘Ik wilde in eerste instantie de focus leggen op de techniek. Maar daarna begin je toch ook het verhaal op te bouwen, en blijkt die schaduw vol boodschappen en verhalen te zitten. De schaduw in ons verhaal blijkt een lichtpuntje, een positief en dynamisch personage te zijn, terwijl het ‘echte’ personage in het begin eerder somber is. Zij staat dan wel in het licht maar is minder positief. Dat is misschien een boodschap die erin zit, dat zelfs in de schaduwzijde lichtpuntjes zijn. En anderzijds, als we alleen zijn, kunnen we ook allerlei aspecten van onszelf gaan ontdekken. Kinderen leren er misschien ook het belang van een goede vriendschap in die je vleugels kan geven.’

Veel goede herinneringen

Clara beschrijft haar theatergezelschap, ‘O Quel Dommage’, als een compagnie die de nadruk legt op het grappige en clowneske. Ze voegt eraan toe: ‘Onze voorstellingen zijn erg visueel, en we gebruiken geen woorden. In het begin richtten we ons op het grote publiek en speelden we op straat, in cabarets, of ongewone plekken, daarna werden we steeds vaker geprogrammeerd in culturele centra.’ Het gezelschap, dat al 13 jaar bestaat, heeft vele memorabele momenten gekend. ‘We hebben deze zomer in de gevangenis van Perigueux gespeeld, voor een 15-tal gedetineerden. Dat was een unieke maar ook bevreemdende ervaring voor mij. Een ander hoogtepunt was onze try-out tournee langs de campings van het zuiden van België een jaar of tien geleden. Daar bereikten we een publiek dat we misschien niet vaak in theaterzalen zien. Ze bekeken ons wat vreemd toen we onze spullen aan het uitpakken en aan het opstellen waren, maar uiteindelijk trokken we veel volk met onze voorstellingen en kregen we ook hier positieve feedback. ’s Avonds gingen we zelfs een glas gaan drinken met de kampeerders. Die tournee was iets compleet anders dan wat we tot dan toe gedaan hadden, maar ik kijk er nu met veel voldoening op terug.’

Waarom heeft Clara deze job gekozen? Ze lacht. ‘Ik vind mijn werk geweldig. Het is zinvol en geeft me de vrijheid om me uit te drukken.’ Ze geeft toe dat er naast de artistieke kant ook veel energieverslindende administratieve taken zijn, maar die wordt ruimschoots gecompenseerd door het creatieve aspect. ‘Echt waar, ik zou niets anders willen doen.’

Maarten Croes
uit: Buurten oktober 2023

Zondag 22 Oktober - 14 uur
Compagnie O Quel Dommage
Mijn vlek (4+) – theater met workshop
Na de voorstelling kan je deelnemen aan leuke workshops. tickets: 12 euro (basis)